Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη
Ψυχοθεραπευτής Θεσσαλονίκη
Ψυχοεκπαίδευση Θεσσαλονίκη
Διακοπή καπνίσματος ,Θεσσαλονίκη
Προβλήματα ύπνου ,Θεσσαλονίκη
Μετατραυματικό άγχος,Θεσσαλονίκη
Οn line ψυχολόγος ,Θεσσαλονίκη
Αρουτζίδης Άνθιμος
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής, Θεραπευτής Βιοανάδρασης - Πτυχίο Ψυχολογίας (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) - Μεταπτυχιακός τίτλος (MSc) στην Διαχείριση του Στρες και την Συμβουλευτική (Πανεπιστήμιο του Middlesex του Λονδίνου Βρετανίας) - Επικυρωμένες επαγγελματικές γνώσεις: Ψυχολογία & Ψυχοθεραπεία, επίπεδο 7 (Master level) Διαχείριση του Στρες, επίπεδο 6 (Honours level) Συμβουλευτική, επίπεδο 7 (Master level) Δημιουργία προφίλ προσωπικότητας, επίπεδο 6 (Honours level) Αποκατάσταση της διαταραχής της διατροφικής συμπεριφοράς, επίπεδο 6 (Honours level) Επικοινωνιακές δεξιότητες, επίπεδο 7 (Master level) (Πανεπιστήμιο του Middlesex του Λονδίνου) - Δίπλωμα Κλινική Ψυχοθεραπεία-Υπνοθεραπεία GHSC (Βρετανία) - Δίπλωμα θεραπευτή Βιοανάδρασης-Biofeedback ( Εταιρεία Βιοανάδρασης και Ψυχοφυσιολογίας της Αυστρίας) - Εξειδικευμένος στις Τεχνικές Διαπραγματεύσεων ( Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Θεσσαλονίκης)
Επαγγελματική εμπειρία
• Λειτουργός του θεσμού Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας του Στρατού Ξηράς με την ειδικότητα του Ψυχολόγου • Πολυετής δραστηριότητα στην υποστήριξη, ψυχοθεραπεία και συμβουλευτική, υπέρβαρων/ παχύσαρκων ατόμων (ιδιωτικοί φορείς και ως ιδιώτης) • Συντονισμός ομάδων γονέων • Πολυετής δραστηριότητα στη συμβουλευτική συνεξαρτημένων ατόμων ( ομαδικά/ ατομικά) • Πολυετής δραστηριότητα στη συμβουλευτική εξαρτημένων (ιδιωτικοί φορείς και ως ιδιώτης) • Πολυετής δραστηριότητα ως ιδιώτης Ψυχολόγος (συμβουλευτική, ψυχοθεραπεία, coaching) • Εισηγητής σεμιναρίων σε θέματα ψυχολογίας/ coaching • Επιστημονικός συνεργάτης ιδιωτικού φορέα εκπαίδευσης στην ψυχοθεραπεία και συμβουλευτική (διδασκαλία) Συμμετοχή σε σχετικούς συλλόγους Τακτικό μέλος της εταιρείας Βιοανάδρασης (biofeedback) και Ψυχοφυσιολογίας της Αυστρίας Τακτικό μέλος του Πανελληνίου Ψυχολογικού Συλλόγου Από αρχές του έτους 2012 καταχωρημένος στο επίσημο μητρώο Βρετανών Υπνοθεραπευτών.
Τι είναι η συμβουλευτική:
Η συμβουλευτική αποτελεί έναν σημαντικό κλάδος της ψυχολογίας που διαπραγματεύεται επιστημονικά τεκμηριωμένη διατύπωση, εφαρμογή και εξέλιξη συμβουλευτικών διαδικασιών. Είναι κατά βάση μια παρέμβαση που αναζητά λύσεις, παρέχει διευκρινήσεις και υποστήριξη. Βασίζεται κατά κανόνα στη λεκτική/ ρητή έκφραση, δηλαδή στο επίκεντρο βρίσκεται η ψυχολογική συζήτηση και της οποίας η διαμόρφωση εξαρτάται από το πρόβλημα και την ανάγκη του πελάτη. Η μέθοδοι παρέμβασης που θα επιλεγούν βασίζονται στην ψυχολογική διάγνωση η οποία καταγράφει τους προβληματικούς τομείς του πελάτη/ συμβουλευόμενου και έχουν εξατομικευμένο χαρακτήρα. Η ψυχολογική διάγνωση δεν αποτελεί μια αμιγή διάγνωση δυσλειτουργιών, διότι ερευνά περισσότερο καταστάσεις, πληροφορίες για ψυχικές λειτουργίες όπως σκέψεις, συναισθήματα , συμπεριφορές, κίνητρα . Επεξεργάζεται επιλογές που μπορούν να αποτελέσουν λύσεις στις ανάγκες, επιθυμίες , στόχους και δυνατότητες του συμβουλευόμενου. Βάσει των προβλημάτων του συμβουλευόμενου μπορούν να χρησιμοποιηθούν εξατομικευμένα διάφορες μορφές συμβουλευτικής. Πιθανοί στόχοι της συμβουλευτικής είναι η πρόληψη, η επίλυση, η αποσαφήνιση, η διερεύνηση ή ο περιορισμός προβλημάτων της ζωής, κρίσεων όλων των ειδών και πολύπλοκων εσωτερικών συγκρούσεων.
Τι είναι ψυχοθεραπεία:
Η ψυχοθεραπεία( θεραπεία της ψυχής) αποτελεί το βασικό δομικό συστατικό για όλες τις μορφές ψυχολογικών διεργασιών, που έχουν στόχο την αντιμετώπιση ψυχοσωματικών ασθενειών, ψυχικών τραυμάτων ή δυσλειτουργιών της συμπεριφοράς, χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Από την οπτική της επιστήμης της ψυχολογίας ή της έρευνας της ψυχοθεραπείας, αποτελεί η ψυχοθεραπεία ένα ιδιαίτερο είδος μιας ελεγχόμενης ανθρώπινης σχέσης, με επιστημονικό υπόβαθρο, στην οποία ο θεραπευτής δημιουργεί τις ειδικές προϋποθέσεις και συνθήκες, ώστε να κάνει εφικτές για έναν ή περισσότερους θεραπευόμενους αλλαγές που έχουν σκοπό την θεραπεία ή τον περιορισμό ψυχικών/ σωματικών προβλημάτων. Για να συμβεί αυτό, χρησιμοποιούνται συστηματικά επιστημονικά τεκμηριωμένες μέθοδοι ρητής/λεκτικής και μη ρητής επικοινωνίας. Υπάρχουν διάφορες μορφές/σχολές με αναγνωρισμένες μεθόδους και εν μέρει είναι εξειδικευμένες σε συγκεκριμένα ψυχικά προβλήματα. Το γεγονός αυτό κάνει για τον ενδιαφερόμενο πολλές φορές δύσκολη την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας, χωρίς να γνωρίζει ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος για την περίπτωσή του. Η προσωπική ανάπτυξη μπορεί επίσης να συσχετιστεί με την ψυχοθεραπεία ή και να αποτελέσει αποκλειστικό στόχο. Η ποιότητα και διαμόρφωση της σχέσης καθώς και η κινητοποίηση του θεραπευόμενου από τον ψυχοθεραπευτή, αυξάνουν την ικανότητα του θεραπευόμενου να διαχειρίζεται τα προβλήματά του και να αποκτήσει αυξανόμενη ψυχική και σωματική ευεξία. Ύπνωση και Κλινική Ύπνωση
Τι είναι η ύπνωση:
Στην ύπνωση υπήρχε η αρχική υπόθεση ότι πρόκειται για μια κατάσταση ύπνου (έτσι προέκυψε και η λέξη ύπνωση). Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια κατάσταση διαφοροποιημένη από τη συνήθη συνειδητή κατάσταση, στην οποία γενικότερα η ψυχοφυσιολογική δραστηριότητα βρίσκεται σε επίπεδο έντονης χαλάρωσης. Η ύπνωση αποτελεί το δρόμο ή την πρόσβαση στο υποσυνείδητο. Η υπνωτική κατάσταση είναι μια φυσική κατάσταση, στην οποία μπορεί να εισέλθει το άτομο είτε μέσω κάποιου άλλου που θα κάνει την υπνωτική επαγωγή (διαδικασία που οδηγεί στην ύπνωση), είτε μόνο του (αυτούπνωση Τι είναι κλινική ύπνωση/ υπνοθεραπεία Ο όρος υπνοθεραπεία (ύπνος και θεραπεία) αποτελεί μια κατεύθυνση ψυχοθεραπείας. Κατά κανόνα διαφοροποιείται η θεραπευτική διαδικασία από την ύπνωση. Η ύπνωση δεν αποτελεί θεραπεία παρά μόνο μια κατάσταση, όπως περιγράφηκε παραπάνω. Έτσι λοιπόν η υπνωτική κατάσταση μπορεί να δημιουργηθεί με διάφορες μορφές επαγωγής (διαδικασία που οδηγεί σε κατάσταση ύπνωσης), αλλά σημασία έχει η θεραπευτική μορφή που θα χρησιμοποιηθεί σε αυτή την κατάσταση, ώστε να μιλάμε πλέον για υπνοθεραπεία ή κλινική ύπνωση. Η ίδια η θεραπεία εν υπνώσει μπορεί να συμπεριλαμβάνει και στοιχεία άλλων θεραπευτικών διαδικασιών (π.χ. γνωσιακή/συμπεριφορική, ψυχανάλυση κ.τ.λ.). Η διάρκεια της θεραπείας είναι βραχείας μορφής και συχνά μερικές συνεδρίες είναι αρκετές να οδηγήσουν στο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η θεραπεία είναι σαφώς ορισμένη από την ανάγκη του θεραπευόμενου: Ο θεραπευτής και ο θεραπευόμενος προσδιορίζουν στόχους, των οποίων η εξέλιξη ελέγχεται και αξιολογείται. Σημαίνοντα ρόλο στη θεραπεία, όπως και σε κάθε μορφή ψυχοθεραπείας, παίζει η θεραπευτική σχέση που θα δημιουργηθεί μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Βασικό στόχος της κλινική ύπνωσης/υπνοθεραπείας είναι, να γίνει η λεγόμενη θεραπεία του υποσυνειδήτου, αναπαλαιώνοντας την τραυματική εμπειρία που έχει, συνήθως απωθηθεί στο υποσυνείδητο και ευθύνεται στις περισσότερες των περιπτώσεων, για τα συμπτώματα που βιώνει το άτομο. Πέρα λοιπόν από θεραπευτικές υποβολές, που είναι και οι πιο γνωστές παρεμβάσεις της κλινικής ύπνωσης/υπνοθεραπείας για τα ¨θεαματικά¨ τους αποτελέσματα, το σημαντικότερο κομμάτι της είναι η θεραπεία του ψυχικού τραύματος, καθώς αποτελεί την αιτία εμφάνισης του εκάστοτε προβλήματος. Η υπνοθεραπεία έχει δεχτεί πολλές αλλαγές με την πάροδο του χρόνου, έτσι ώστε να διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από την κλασσική/ παραδοσιακή υπνοθεραπεία. Μεγάλη ήταν η συνδρομή του κορυφαίου και ανεπανάληπτου αμερικανού ψυχιάτρου Milton Erickson, που δίνοντας μια τελείως διαφορετική διάσταση στην υπνοθεραπεία, ονομάστηκες πατέρας της σύγχρονης υπνοθεραπείας. Πέρα όμως από την μεγάλη συμβολή του Milton Erickson, αναπτύχθηκαν υπνοθεραπευτικές μέθοδοι που στηρίζουν εξ ολοκλήρου το θεωρητικό τους υπόβαθρο στις κλινικές έρευνες των σύγχρονων συγκινησιακών νευροεπιστημών.
Τι είναι η βιοανάδραση (biofeedback);
Κάθε άτομο μπορεί κατά βούληση, να επηρεάσει κάθε φυσιολογική του λειτουργία που μπορεί να γίνει αντιληπτή. Βασίζεται λοιπόν στην ικανότητα του ανθρώπου να αλλάξει, μέσω διαδικασιών μάθησης, σωματικές λειτουργίες. Οι περισσότερες θεραπευτικές μέθοδοι επιφέρουν πέρα από τον επιθυμητό στόχο και αλλαγές που δεν ήταν επιθυμητές ή αναγκαίες για την θεραπεία (Rief, Birbaumer2010). Η βιοανάδραση είναι μια επιστημονικά τεκμηριωμένη μέθοδος που χρησιμοποιείται ακριβώς στη διαχωριστική γραμμή μεταξύ ψυχής και σώματος και αξιοποιεί την συσχέτιση σωματικών και ψυχικών λειτουργιών. Μέσω ειδικών ηλεκτρονικών συσκευών και αισθητήρων γίνεται συνεχής επανατροφοδότηση με οπτική ή ακουστική μορφή των υποσυνειδήτων φυσιολογικών λειτουργιών που επιδέχονται εξάσκησης (π.χ., μυϊκή ένταση, επιδερμική ηλεκτροαγωγιμότητα, καρδιοσυχνότητα, εγκεφαλικά κύματα, αναπνοή, θερμοκρασία κ.α.). Η βιοανάδραση (biofeedback) αποτελεί λοιπόν ένα μέσω μάθησης της σωματικής αντίληψης/αίσθησης, του αυτοελέγχου και της αυτοίασης. Αντιμετωπίζει ψυχικές, ψυχοσωματικές και σωματικές δυσλειτουργίες. Βασική υπόθεση αποτελεί η θέση, ότι η προς αντιμετώπιση δυσλειτουργία δημιουργήθηκε και συντηρείται από έναν λανθασμένο συντονισμό του νευρικού συστήματος. Με την συστηματική εξάσκηση ανακτάται πάλι ο αυτοέλεγχος των φυσιολογικών/βιολογικών λειτουργιών. Δεν υπάρχει σχεδόν καμία ενόχληση που να σχετίζεται με ψυχική δυσλειτουργία και να μην έχει θετική επίδραση από την βιοανάδραση (biofeedback). Η βιοανάδραση προσφέρει μια πληθώρα πιθανών εφαρμογών στην ιατρική, τη θεραπεία και την προσωπική ανάπτυξη. Οι διαδικασίες ανάδρασης/ανατροφοδότησης των φυσιολογικών αλλαγών μέσω οθόνης, οδηγεί στο να μάθει το άτομο ξανά, τη σχέση που έχει με το σώμα του και να αναγνωρίσει και να κατανοήσει τη συσχέτιση ανάμεσα στο νου και το σώμα. Η βιοανάδραση αποτελεί μια αναγνωρισμένη διαδικασία Η βιοανάδραση είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδος της κλινικής ψυχολογίας, της ψυχοθεραπείας και της ιατρικής. Η αποτελεσματικότητα της βιοανάδρασης αποδεικνύεται από πολλές μελέτες. Οι κλασσικές μέθοδοι βιοανάδρασης αναπτύχθηκαν στη δεκαετία του 50 και 70 στις ΗΠΑ. Πλέον στηρίζονται από ηλεκτρονικούς και σύγχρονα εξειδικευμένα λογισμικά. Τομείς εφαρμογής της βιοανάδρασης (biofeedback) Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω η βιοανάδραση έχει ένα εξαιρετικά ευρύ φάσμα εφαρμογής. Οι τομείς αυτοί είναι: Ψυχολογία και ψυχοθεραπεία- Διάγνωση- Φοβίες- Κρίσεις πανικού- Διαχείριση του Στρες(Stress Management)- Απόσπαση/διάσπαση της προσοχής- Κατάθλιψη- Άσκηση αναπνοής- Νοητική εξάσκηση Νευρολογικά συμπτώματα- Εγκεφαλικό- Κρίσεις επιληψίας- Πάρεση Σύνδρομο πόνου/ θεραπεία πόνου- Χρόνια μυϊκά πιασίματα- Χρόνιος πόνος μέσης- Τρίξιμο δοντιών- Ημικρανία- Πονοκέφαλος τύπου τάσης Ψυχοσωματικές ενοχλήσεις Αύξηση της απόδοσης ( άθληση, επάγγελμα, προσωπικά) Coaching Ενδεικτικά στις παρακάτω δυσλειτουργίες η βιοανάδραση μπορεί να προσφέρει αρκετά καλά αποτελέσματα σύμφωνα με τους Martin & Rief:
1. Συναισθηματικές/βιοθυμικές διαταραχές
2. Φοβικές διαταραχές
3. Μετατραυματικές διαταραχές
3. Σωματόμορφες διαταραχές και σωματικές ενοχλήσεις, χωρίς επαρκή ιατρική επεξήγηση
4. Διατροφικές διαταραχές
5. Διαταραχές ύπνου
6. Σεξουαλικές δυσλειτουργίες
7. Ψυχικοί και κοινωνικοί παράγοντες σε σωματικές ασθένειες (ημικρανία, πονοκέφαλος τύπου τάσης, υπερτονία, χρόνιος πόνος της μέσης, πόνος προσώπου, άσθμα και πνευμονικές παθήσεις, ρευματοπάθεια, μυϊκή πόνοι, ακράτεια)
8. Διαταραχές προσωπικότητας
9. Εγκεφαλικές/οργανικές δυσλειτουργίες ( επιληψία, πάρεση μετά από εγκεφαλικό ή άλλη εγκεφαλική πάθηση)
10. Εξάρτηση και κατάχρηση ουσιών
11. Σχιζοφρένεια
12. Ψυχικοί και κοινωνικοί παράγοντες μείωσης της νοημοσύνης (Martin, Rief 2008)
13. Υπέρταση
14. Τρίξιμο δοντιών
15. Προβλήματα αιμάτωσης (Mb.Raynaud)
16. Μυϊκά πιασίματα
17. Ακράτεια
Εκπαίδευση στην θεραπεία βιοανάδρασης: Η θεραπεία βιοανάδρασης εφαρμόζεται στο εξωτερικό μόνο από άτομα εκπαιδευμένα από επίσημες εταιρείες Βιοανάδρασης ( όπως είναι η εταιρεία Βιοανάδρασης και Ψυχοφυσιολογίας της Αυστρίας). Τον τίτλο του Θεραπευτή Βιοανάδρασης δικαιούται να φέρει μόνο ιατρός ή ψυχολόγος με εκπαίδευση στην κλινική ψυχολογία ή στην ψυχοθεραπεία. Το συνηθέστερο πρόγραμμα εκπαίδευσης, ώστε να γίνει κάποιος Θεραπευτής Βιοανάδρασης είναι ενός έτους ( 160 ωρών συν εποπτείες) και συμπεριλαμβάνει μια διπλωματική εργασία ( παρουσίαση ενός περιστατικού με πλήρη περιγραφή παρέμβασης).
Τι είναι το Coaching:
Ο όρος Coaching προέρχεται από την αγγλική και έχει επικρατήσει στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, σημαίνει προπόνηση/ προπονητική, αποτελεί μια εξατομικευμένη διαδικασία υποστήριξης στη διαμόρφωση και βελτίωση της διαχείρισης της ζωής ενός ατόμου. Δεν είναι ψυχοθεραπεία αλλά ωστόσο υποστηρίζει το άτομο να κτίσει δεξιότητες που είναι απαραίτητες για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και τις απαιτήσεις της ζωής. Κατά κανόνα το Coaching χρησιμοποιείται ως διαδικασία σε επαγγελματικούς τομείς, αλλά έχει επικρατήσει και στην ευρύτερη ανθρώπινη δραστηριότητα ως ένα ισχυρό εργαλείο αυτό/διαχείρισης. Μπορεί να εφαρμοστεί ατομικά ή ομαδικά. Πιθανά θέματα εφαρμογής του Coaching σε ατομικό ή επαγγελματικό επίπεδο μεταξύ άλλων είναι τα παρακάτω: • Οι εξεύρεση, επίτευξη στόχων • Αύξηση της απόδοσης • Διαχείριση χρόνου • Διαχείριση του στρες • Χτίσιμο εξατομικευμένων δεξιοτήτων • Διαχείριση δύσκολων συμπεριφορών • Αποτελεσματική επικοινωνία • Διεκδίκηση, διαπραγμάτευση • Διαχείριση κρίσεων • Αντιμετώπιση και επίλυση προβλημάτων • Διαπροοσωπική αλληλεπίδραση • Κοινωνικές δεξιότητες, κοινωνική δικτύωση • Επαγγελματικός προσανατολισμός Το Coaching μπορεί να παρεμβαίνει εξαιρετικά αποτελεσματικά εκεί που η θεραπεία δεν είναι απαραίτητη ή δεν είναι ικανή να δώσει λύσεις με συγκεκριμένο μοντέλο γνώσης. Η ψυχοθεραπεία στοχεύει να θεραπεύσει κάποια δυσλειτουργία/ ασθένεια, το Coaching θέλει να χτίσει δεξιότητα. Το Coaching που προσφέρω στο χώρο μου συνδυάζει ωστόσο, πέρα από την κλασσική του μορφή, όπου κρίνεται χρήσιμο τεχνικές της ύπνωσης(hypnocoaching) και του biofeedback (biofeedback coaching), καθιστώντας το Coaching ένα ακόμα πιο δυνατό εργαλείο. Προσφέρω ψυχοθεραπεία/ συμβουλευτική σε εφήβους και ενήλικες, πέρα από την θεραπεία βιοανάδρασης, μεταξύ άλλων στα παρακάτω προβλήματα:
•Φοβίες, κρίσεις πανικού, κοινωνική ανασφάλεια/φοβία
•Ψυχοεκπαίδευση σε οποιοδήποτε ψυχικό θέμα
•Μετατραυματικό άγχος/στρες
•Προβλήματα ύπνου
•Κατάθλιψη
•Χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανασφάλεια
•Χωρισμός, διαζύγιο, απώλεια οικείου προσώπου
•Στρες, επαγγελματικό στρες, σύνδρομο εξουθένωσης, Burnout
•Φόβος αποτυχίας, φόβος εξετάσεων
•Χρόνιες ασθένειες, χρόνιος πόνος
•Ψυχοσωματικές δυσλειτουργίες, σεξουαλικές δυσλειτουργίες
•Προβλήματα ύπνου
•Εξάρτηση (πρόληψη υποτροπής), συνεξάρτηση
•Καταναγκαστικές/ ψυχαναγκαστικές δυσλειτουργίες
•Προβλήματα εργασίας, μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής
•Θεραπεία υπέρβαρου/ παχύσαρκου ατόμου,
•Διακοπή καπνίσματος
1. Βιοανάδραση καρδίας/ μεταβλητότητας καρδιακού ρυθμού Heart rate variability (HRV)
Ως μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού χαρακτηρίζεται η ικανότητα του οργανισμού μας να αλλάζει την συχνότητα του καρδιακού του ρυθμού. Έτσι λοιπόν, συμβαίνουν αλλαγές του ρυθμού της καρδιάς κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Είτε βρίσκεται ο οργανισμός μας σε κατάσταση έντασης , ή σε κατάσταση ηρεμίας, η συχνότητα αλλάζει. Δηλαδή το διάστημα μεταξύ δύο κτύπων της καρδιάς είναι μεταβλητό, που σημαίνει ότι δεν χτυπάει σταθερά με π.χ. 80 ή 76 σφίξεις το λεπτό, για όλη την διάρκεια στην οποία γίνεται η μέτρηση. Η συχνότητα της καρδιάς προσαρμόζεται στις συνθήκες στις οποίες είναι εκτεθειμένο το άτομο. Κατά κανόνα ο ρυθμός είναι υψηλός όταν οι συνθήκες είναι απαιτητικές και πέφτει πάλι όταν υπάρχει κατάσταση ηρεμίας. Η προσαρμοστικότητα αυτή της καρδιάς χαρακτηρίζεται από το εύρος της ίδιας της συχνότητάς της. Για παράδειγμα μπορεί να έχει 120 κτύπους ανά λεπτό όταν υπάρχει δραστηριοποίηση ( άθληση, στρες, φόβος, θυμός, κ.α.) ή με 75 κτύπους το λεπτό όταν υπάρχει ηρεμία ( όταν ρεμβάζουμε, σε φάση χαλάρωσης ή ξεκούρασης, κ.α.). Σε περιπτώσεις χρόνιου στρες αυτό το εύρος ( αυξομείωση του καρδιακού ρυθμού) περιορίζεται. Υπάρχουν τρεις τομείς έρευνας που διαπραγματεύονται την μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού (HRV): - Ο κλινικός τομέας : διαστρωμάτωση κινδύνου και πρόγνωση υγείας με παραμέτρους της HRV - Ιατρική αποκατάστασης: κλασικές και μη γραμμικές μέθοδοι HRV για την πρόγνωση και αντικειμενικοποίηση επιδόσεων - Θεραπεία του στρες και Ψυχοφυσιολογία: Βιοανάδραση HRV
Η σημασία της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας:
Δεδομένου ότι η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού επηρεάζεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, μπορεί κατ 'αρχήν να ανιχνευθούν ασθένειες οι οποίες επιδρούν στον καρδιακό ρυθμό. Αυτές οι ασθένειες μπορούν να διακριθούν, σε αυτές που βλάπτουν άμεσα το αυτόνομο νευρικό σύστημα, καθώς και εκείνες που επηρεάζουν έμμεσα το αυτόνομο νευρικό σύστημα λόγω κάποιας μόνιμης αύξησης του μεταβολικής απαίτησης. Ένα παράδειγμα της πρώτης ομάδας ασθενειών είναι η διαβητική νευροπάθεια και μία από την άλλη η στεφανιαία νόσος. Επίσης, ψυχικές ασθένειες μπορούν λόγω μιας αύξησης των κατεχολαμινών και του συμπαθητικού νευρικού συστήματος να αναγνωριστούν από την επίδραση στην καρδιά. Η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαγνωστικούς σκοπούς στον τομέα της νευροψυχιατρικής.
Η HRV στην θεραπεία του στρες και την ψυχοφυσιολογία:
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι διάφορες τεχνικές βιοανάδρασης και συσκευές έχουν αναπτυχθεί για τη μέτρηση της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη μέτρηση της συσχέτισης της καρδιάς και της αναπνοής, ώστε να προσδιοριστεί ο βαθμός συνοχής / συγχρονισμού της καρδιακής και αναπνευστικής συχνότητας. Ο συγχρονισμός και χαοτική εξέλιξη του αναπνευστικού ρυθμού και της καρδιακής συχνότητας αναπαρίστανται σε αυτές τις διαδικασίες οπτικά και ακουστικά. Η μέτρηση του σφυγμού γίνεται με ένα λουρί στο στήθος ή με ένα κλιπ αυτιού, και αναλύονται τα στοιχεία με έναν ειδικό τρόπο. Έχει παρατηρηθεί ότι, κατά τη διάρκεια πολύπλοκων αντιδράσεων, όπως στην αγάπη ή την ευγνωμοσύνη, που συνδέονται με τη συναισθηματική αντίδραση της χαράς, ένας μετρήσιμος συγχρονισμός των ρυθμών της καρδιάς και της αναπνοής (αναπνευστική φλεβοκομβική αρρυθμία). Αυτή η ισορροπία μεταξύ της αναπνοής και της καρδιάς εξαλείφεται σε αντιδράσεις διέγερσης (στρες), θυμού ή άγχους, που συνδέονται με την αυξημένη έκκριση των ορμονών του στρες. Ολοένα και περισσότερες έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να προσδιορίσουν το βαθμό στον οποίο η συνοχή μεταξύ της καρδιάς και της αναπνοής είναι εκπαιδεύσιμη, και τι βαθμός επιτυχίας της θεραπείας μπορεί να επιτευχθεί με διάφορες παρεμβάσεις. Εδώ είναι η βιοανάδραση τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε διάφορες παραλλαγές και να επηρεάσουν τη συναισθηματική εμπειρία των εκπαιδευομένων, επιπλέον ή εναλλακτικά συγκεκριμένα αιτήματα. Η βιοανάδραση της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας χρησιμοποιείται στην συμπεριφορική ψυχοθεραπεία ως προπονητική μέθοδος ή συμπληρωματική θεραπεία εδώ και χρόνια. Έρευνες στις ΗΠΑ απέδειξαν ότι μπορούν να επηρεαστούν θετικά η κατάθλιψη, οι διαταραχές καρδιακής νόσου, το άσθμα, η αϋπνία και οι διαταραχές άγχους. Η βελτίωση της συνοχής του αναπνευστικού και της καρδιάς μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των εντάσεων στη διαχείριση του στρες και της έντασης, και να βοηθήσει στην καθημερινότητα να αναπτυχθούν αντιδράσεις ήρεμης διαχείρισης.
2. Άσκηση βιοανάδρασης μεταβλητότητας καρδιακής συχνότητας – HRV Biofeedback:
Η κυριότερη άσκηση βιοανάδρασης της μεταβλητότητας της καρδιοσυχνότητας βασίζεται στην αναπνοή και αποτελεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη βελτίωση της ψυχικής, πνευματικής και σωματικής ευεξίας και υγείας. Όλοι μας είμαστε εξοικειωμένη με την φράση του τύπου «πάρε μια βαθειά αναπνοή», όταν πρόκειται να χάσουμε τον έλεγχο της συμπεριφοράς μας ή φτάνουμε στα όριά μας. Στην βιοανάδραση μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού/ συχνότητας το άτομο διδάσκεται να αναπνέει σταθερά και βαθειά από το διάφραγμα με σκοπό να εξοικειωθεί, να αναπνέει σταθερά και αργά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μέσω της επανάληψης αυτή η διαδικασία μετατρέπεται σε δεξιότητα και το άτομο μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα σε στρεσογόνες συνθήκες, αλλά επίσης και να προσαρμόζεται σε καταστάσεις καθημερινής έντασης ευκολότερα. Το μεγαλύτερο μέρος γνώσεις σχετικά με την άσκηση βελτίωσης της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας προέρχεται από τους τομείς της διαχείρισης του στρες, της ψυχικής υγείας και της αποκατάστασης καρδιακών νοσημάτων. Η HRV, είναι μια μέτρηση της ποιότητας, του εύρους και της κανονικότητας της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού σε σχέση με την αναπνοή. Όταν η αναπνοή είναι η βέλτιστη, η βέλτιστη επιτυγχάνεται συσχέτιση μεταξύ της αναπνοής και καρδιακού ρυθμού, που ονομάζεται "συνοχή" (coherence). Η άσκηση της HRV, είναι μια μέθοδος της βιοανάδρασης με την οποία το άτομο μαθαίνει να επιτυγχάνει την συνοχή αυτή προσέχοντας συνειδητά την αναπνοή. Η διαφοροποίηση του καρδιακού ρυθμού ανατροφοδοτείται μέσω οθόνης υπολογιστή και καθίσταται σαφής η βελτίωση ή μη της HRV. Το άτομο καταρτίζεται για τον σωστό τρόπο αναπνοής. Με τακτική εξάσκηση με βιοανάδραση, ανεξάρτητα από το πώς το άτομο ανέπνεε έως τότε, μπορεί να επιτύχει καλύτερη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού. Όταν η εκπαίδευση της HRV ολοκληρωθεί, αλλά ακόμα και κατά τη διάρκεια, ένα άτομο αποκτά όλο και περισσότερο τη συνοχή μεταξύ αναπνευστικών και καρδιακών κύκλων, κάτι που οδηγεί σε βέλτιστη ισορροπία του αυτόνομου νευρικού συστήματος που ευθύνεται μεταξύ άλλων για τη ψυχική και σωματική ευεξία, τη θετική συναισθηματική διάθεση, την καλή υγεία. Η επίτευξη περισσότερης ισορροπίας στο αυτόνομο νευρικό σύστημα είναι σημαντική γιατί πολλά ιατρικά και ψυχιατρικά / ψυχολογικά προβλήματα σχετίζονται με την υπερφόρτιση του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Λόγω του εύρους θετικών επιδράσεων που επιφέρει η επίτευξη ισορροπίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος, η άσκηση της HRV μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για την αντιμετώπιση ενός μεγάλου φάσματος προβλημάτων. Αυτές περιλαμβάνουν την παρακάτω λίστα: Οξύς, χρόνιος και υποτροπιάζων πόνος -Πονοκέφαλοι - τύπου τάσης και ημικρανίας -Επαναλαμβανόμενο κοιλιακό άλγος -«Κάψιμο» μυϊκό, Οξεία άλγος
Προβλήματα Ψυχοφυσιολογικές
- Αϋπνία -Διαχείριση Άγχους και Στρες -Καρδιαγγειακό νοσήματα -Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου -Σωματοποίηση / Σωματόμορφες Διαταραχές -Διαταραχές συνήθειας -Τικ / Tourettes -Συναισθηματικά / Προβλήματα Συμπεριφοράς -Αγχώδεις Διαταραχές -Κατάθλιψη -Διαχείριση θυμού -Συναισθηματική Δυσλειτουργία -Σύνδρομο του Asperger Μάθησης και απόδοση -Ανησυχία απόδοσης -Εκπαίδευση κορυφαίας απόδοσης -Διάσπαση προσοχής Χρόνιες ασθένειες -Άσθμα -Χρόνιος πόνος -Ινομυαλγία -Καρκίνος -Ατοπική Δερματίτιδα/ έκζεμα -Διαβήτης τύπου Ι και ΙΙ -Υπέρταση -Αντανακλαστικό συμπαθητική δυστροφία (συγκρότημα περιφερειακών σύνδρομο πόνου) -Δρεπανοκυτταρική αναιμία -Δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος -Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ελκώδης κολίτιδα) McCraty, Ph.D., Rollin, and Mike Atkinson, Dana Tomasino, and Raymond Trevor Bradley, Ph.D. : The Coherent Heart: Heart-Brain Interaction. Psychophysiological Coherence, and the Emergence of System-Wide Order, HeartMath Research Center, Institute of HeartMath, 2006e-book.
Toggle